Chú thích Tây Ban Nha chinh phục Guatemala

  1. Hầu hết các nguồn hiện đại cho rằng thị trấn Flores ở Hồ Petén Itzá chính là địa điểm của thành cổ Nojpetén/Tayasal, nhà nghiên cứu Arlen Chase lại cho rằng, các mô tả về Nojpetén trùng khớp hơn với di chỉ khảo cổ tại TopoxteHồ Yaxha. Chase 1976. Xem thêm các phản biện của Jones, Rice và Rice 1981.
  2. Bản gốc của câu này trong tiếng Tây Ban Nha là: ...por servir a Dios y a Su Majestad, e dar luz a los questaban en tinieblas, y también por haber riquezas, que todos los hombres comúnmente venimos a buscar. "(...những kẻ đã bỏ mạng) để phụng sự đức Chúa và Bệ hạ, và để khai sáng những kẻ chìm trong bóng tối, cũng là vì sự trù phú của nơi này, mà tất cả chúng thần tới đây kiếm tìm." Díaz del Castillo 1632, 2004, tr. 720. Chương CCX có tiêu đề: De otras cosas y proyectos que se han seguido de nuestras ilustres conquistas y trabajos "Về những điều khác và những dự án nảy sinh từ cuộc chinh phạt và các chiến công lừng lẫy của chúng thần".
  3. Sử gia Recinos cho rằng những sự kiện này xảy ra sớm hơn hai ngày (vd. người Tây Ban Nha tới Iximche vào ngày 12 tháng 4 chứ không phải ngày 14 tháng 4) dựa trên những ghi chép ngày tháng khá mơ hồ trong thư tịch Tây Ban Nha gốc. Schele và Fahsen dùng ngày tháng dựa trên bộ lịch trong các biên niên sử của người Kaqchikel, thường được chép cùng với lịch của người Tây Ban Nha. Ngày tháng các sự kiện trong bài viết này dựa theo ý kiến của Schele và Fahsen. Schele & Mathews 1999, tr. 386. n. 15.
  4. Một peso là một đồng Tây Ban Nha. Một peso tương đương 8 reale (nguồn gốc của cụm từ "Tám bất động") hoặc 2 tostone. Trong cuộc chinh phạt, một peso tương đương 4,6 gam (0,16 oz) vàng. Lovell 2005, tr. 223. Recinos 1952, 1986, tr. 52. tr. 25.
  5. Recinos 1998, tr. 19. đưa ra con số sáu mươi kẻ đào ngũ.
  6. 1 2 Địa điểm của thành cổ Mixco Viejo vẫn còn khá mơ hồ. Di chỉ khảo cổ mang tên Mixco Viejo đã được chứng minh thực chất là Jilotepeque Viejo, thủ đô của người Chajoma. Thành Mixco Viejo trong các thư tịch thời thuộc địa hiện đang được cho là di chỉ khảo cổ Chinautla Viejo, gần với Mixco hiện đại hơn. Carmack 2001a, tr. 151, 158.
  7. Cuộc khởi nghĩa và phản ứng của chính quyền Tây Ban Nha, đứng đầu bởi Pedro de Portocarrero, được mô tả trong Phần 1 Cuốn 13 Chương IV của Recordación Florida.
  8. Hầu hết là quân đồng minh bản địa.
  9. Thuộc địa Guatemala thời bấy giờ chỉ bao gồm vùng cao nguyên và đồng bằng Thái Bình Dương. Lovell và cộng sự 1984, tr. 460.
  10. Đây là tên đã được rửa tội của ông.

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Tây Ban Nha chinh phục Guatemala http://asociaciontikal.com/pdf/04_-_Caso.06_-_www.... http://www.asociaciontikal.com/pdf/90_-_Yvonne_y_S... http://www.inforpressca.com/sanmateoi/historia.php http://www.uni-hamburg.de/mesoamerikanistik/eike_h... http://opensiuc.lib.siu.edu/theses/136/ http://lanic.utexas.edu/project/etext/llilas/clasp... //pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/11614191 http://www.tesis.ufm.edu.gt/pdf/2013.pdf http://biblioteca.usac.edu.gt/EPS/07/07_1606.pdf http://biblioteca.usac.edu.gt/tesis/14/14_0282.pdf